اخیرا در پزشکی اهمیت ویتامین D مجددا به یک بحث جدی تبدیل و مورد توجه متخصصین قرار گرفته است. مطالعات یکی پس از دیگری نشان می دهند که سطوح پایین ویتامین D باعث بروز مشکلات متعددی در بدن می شود و از طرفی دیگر دریافت کافی این ویتامین نه تنها از شانس ابتلا به بعضی از بیماری ها می کاهد بلکه با تقویت سیستم ایمنی به بدن در مقابله با بیماری هایی که به آن مبتلا می باشد نیز کمک می کند.
6 دلیل که شما را در معرض کمبود ویتامین D قرار می دهد
بنا به دلایل زیادی خیلی از مردم به اندازه کافی ویتامین D به طور روزانه و یا هفتگی دریافت نمی کنند که به مرور زمان موجب کمبود این ویتامین حیاتی در بدن و بروز مشکلات متعدد می گردد.
1. در معرض نور خورشید به میزان کافی نمی باشید: اگر بدن شما به طور متداول در معرض آفتاب قرار گیرد قادر خواهد بود ویتامین D مورد نیاز خود را بسازد. اما بسیاری از ما به دلایل ساده ای از قبیل نوع زندگی، شغل، محل سکونت، سردی هوا و نوع پوششمان به اندازه کافی در محیط باز و در مقابل نور خورشید قرار نمی گیریم.
حتما بخوانید: فواید کپسول های امگا 3 برای بدن چیست و چه میزان باید مصرف شوند؟
2. استفاده از کرم های ضد آفتاب: کرم های مرطوب کننده SPF و ضد آفتاب مانع جذب اشعه ماوراء بنفش(UVB) و تولید ویتامین D توسط بدن می گردند.
تبلیغات فراوانی درباره کرم های ضد آفتاب و تاثیر آن ها در جلوگیری از سرطان پوست می شود، اما نکته قابل تامل این است که در کشورهای حاشیه خلیج فارس که شدت تابش خورشید و فصل گرما طولانی تر از کشور آمریکا است و مردم نیز کمتر از کرم های محافظ پوست و ضد آفتاب استفاده می کنند سرطان پوست به مراتب کمتر از کشور آمریکا شایع است، تحقیقات جدید نشان می دهند استفاده بی رویه از کرم ها و لوسیون های محافظ پوست به دلیل داشتن ترکیبات شیمیایی شانس ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد.
برای محافظت از پوست بهتر است از کرم های ضد آفتاب بی خطر SPF15 و یا از روغن های گیاهی ارگانیک استفاده کنید.
3. اگر رنگ پوستتان تیره است: افراد سیاه پوست و یا کسانی که رنگ پوستشان تیره است باید زمان بیشتری در معرض نور خورشید قرار گیرند تا بدنشان به اندازه افراد سفید پوست ویتامین D تولید کند.
4. اگر تغذیه مناسبی ندارید و یا گیاه خوار می باشید: اگر در برنامه غذایی شما منابع اصلی ویتامین D از قبیل ماهی، تخم مرغ، شیر محلی وجود ندارد و یا گیاه خوار افراطی می باشید احتمال کمبود ویتامین D در شما زیاد است.
5. اگر از مکمل های غذایی استفاده نمی کنید: برای برخی از مردم دشوار است که فقط از منابع غذایی مقدار مورد نیاز ویتامین D بدنشان را تامین کنند، بعضی از مکمل های غذایی مانند روغن کبد ماهی(Cod Liver Oil) حاوی ویتامین A و D به شکل طبیعی بوده و منبع مناسبی برای تامین نیازهای بدن است.
6. در شرایط جسمانی خاص می باشید: خانم های باردار و شیرده، ورزشکاران و افراد مسن به مقدار بیشتری ویتامین D نسبت به سایرین احتیاج دارند.
حتما بخوانید: کیست تخمدان چیست؟ آیا کیست تخمدان باعث ریزش مو می شود؟
علایم کمبود ویتامین D چیست؟
تشخیص کمبود ویتامین D از روی علایم بسیار دشوار و شاید غیر ممکن باشد زیرا علایم آن مشابه با بسیاری از بیماری ها و مشکلات دیگر است از جمله می توان به خستگی، کوفتگی بدن و درد در عضلات اشاره نمود. علایم مرتبط با کمبود شدید آن شامل درد در استخوان ها، ضعف عمومی و در برخی از افراد ابتلای مکرر به بیماری های عفونی است.
قابل ذکر است برخی از افراد ممکن است هیچ علایمی را مشاهده نکنند به همین دلیل اندازه گیری سطح این ویتامین از طریق آزمایش خون از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
حتما بخوانید: اسید فولیک ویتامینی حیاتی برای تنظیم بدن! آیا به میزان کافی مصرف می کنید؟
بیماری هایی که کمبود ویتامین D می تواند موجب تشدید آن ها گردد عبارتند از:
آلزایمر، آسم، اوتیسم، سرطان، بیماری های مرتبط با سیستم ایمنی، افسردگی، دیابت نوع 1 و 2، اگزما، پسوریازیس، فشار خون، بیماری های قلبی، ناباروری و کاهش حجم اسپرم در مردان، التهاب روده، بی خوابی، میگرن، چاقی، پوکی استخوان، آرتریت روماتوئید، تشنج و اسکیزوفرنی
در یک بررسی محققان کلینیک مایو در آمریکا متوجه شدند بیماران مبتلا به سرطان خون که دارای سطح پایینی از ویتامین D می باشند دو برابر بیشتر از بیماران با سطح مناسب از ویتامین D دچار مرگ می شوند و همچنین سرعت پیشرفت این نوع سرطان در افراد دچار کمبود ویتامین D بیشتر از سایرین است.
طبق یک بررسی در ایران حدود 70 درصد از مردم دچار کمبود این ویتامین می باشند.
بنا بر گزارش های دیگری که توسط کلینیک مایو منتشر شده در آمریکا نیز 25 درصد از مردم دچار کمبود ویتامین D می باشند.
حتما بخوانید: عوارض قرص ضد بارداری چیست؟ ریزش مو و سایر خطرات آنرا بشناسید!
اهمیت ویتامین D در سلامت انسان
میزان کافی از ویتامین D برای سلامت استخوان ها و دندان ها و جذب و متابولیزم کلسیم و فسفر ضروری است و همچنین از خطر ابتلا به بیماری های قلبی، دیابت و بعضی از انواع سرطان می کاهد.
از دیگر فواید ویتامین D برای بدن می توان به موارد زیر اشاره نمود:
تنظیم و تقویت سیستم ایمنی، کمک به تنظیم وزن، کاهش خطر ابتلا به بیماری ام اس و آرتریت روماتوئید در زنان، حفظ عملکرد مغز با افزایش سن و کاهش علایم بیماری آسم
مقدار نیاز بدن به ویتامین D چقدر است؟
میزان توصیه شده ویتامین D برای کودکان و نوجوانان 100 الی 300 واحد(IU) در روز است، بزرگسالان تا سن 70 سال400 الی 600 واحد، زنان باردار و شیرده 600 واحد و افراد بالای 70 سال 800 واحد در روز است.
البته این ویتامین در کبد ذخیره می شود و می توان آنرا به صورت هفتگی و یا ماهانه نیز دریافت نمود.
حتما بخوانید: چند توصیه برای جلوگیری از ریزش مو که همه مردان و زنان باید بدانند!
چگونه میزان کافی از این ویتامین را دریافت کنیم
توصیه می شود 2 بار در هفته و هر بار به مدت 10 الی 15 دقیقه بدن خود(صورت، دست ها و پشت) را در معرض مستقیم نور خورشید قرار دهید. چنانچه آفتاب گرفتن برایتان مقدور نمی باشد می توانید زیر نظر پزشک از مکمل های غذایی ویتامین D استفاده نمایید، همچنین توصیه می شود به میزان کافی منابع غذایی ویتامین D مصرف نمایید.
بهترین منابع غذایی ویتامین D
ماهی قزل آلا، تن و ساردین، لبنیات خام و محلی، تخم مرغ و قارچ از منابع غذایی سرشار از ویتامین D می باشند.
آزمایش خون برای اندازه گیری سطح ویتامین D
از آنجا که این ویتامین نقش بسیار مهمی در سلامت ایفا می کند توصیه می شود سالی یکبار با انجام آزمایش خون 25(OH) وضعیت آنرا بررسی کنید، در این زمینه با پزشک خود مشورت نمایید.
حتما بخوانید: با گیاهان دارویی خواص و موارد مصرف آن ها آشنا شوید!