متخصص تغذیه، رژیم درمانی
ریزش فصلی موها با تغییر هر فصل ممکن است رخ دهد اما معمولا افراد آنرا با شروع فصل پاییز و بهار تجربه می‌کنند. گاها با شروع فصل گرما و تابستان نیز مشاهده می‌شود که در ادامه این مقاله به بررسی دلایل هر کدام و راه‌های جلوگیری از آن می‌پردازیم.
قبل از شروع بد نیست بدانیم بر خلاف انواع دیگر ریزش مو مانند طاسی با الگوی مردانه که در مردان بیشتر شایع است، ریزش فصلی موها در خانم‌ها بیشتر دیده می‌شود.
آب و هوا و تغییر آن در کنار سایر فاکتورها از جمله ژنتیک و تغذیه می توانند بر پوست، موها و حتی سایر بخش‌های بدن تاثیر بگذارند.
به عنوان مثال کمبود نور خورشید می‌تواند عاملی برای لکه‌های پوستی باشد مثلا اگر به افرادی که در کشورهای اروپایی که شمالی‌تر هستند دقت کنید پوست صورت و بدنشان معمولا دارای لکه‌های فراوان است.
آب و هوا همچنین بر سیستم هورمونی تاثیرگذار است که می‌تواند تغییرات جسمانی و حتی روانی بر ما داشته باشد. به عنوان مثال افسردگی در کشورهای سردسیر بیش از کشورهای گرمسیر مشاهده می‌شود یا افرادی که در مناطق گرمسیر زندگی می‌کنند معمولا اجتماعی‌ترند و خلق و خوی گرمتری دارند. حال بپردازیم به تغییرات آب و هوا و تاثیرات آن بر وضعیت موها که می تواند خود را در قالب ریزش فصلی نشان دهد.
حتما بخوانید: آیا رابطه جنسی بیش از حد یا خود ارضایی باعث ریزش مو می شود؟
ریزش فصلی مو در پاییز
با شروع فصل پاییز از تابش نور خورشید کاسته می‌شود و همچنین نوع لباس‌های پاییزی پوشیده‌تر از تابستانی می‌باشند و پوستمان کمتر در معرض آفتاب قرار می‌گیرد. این امر می‌تواند به کاهش سطح ویتامین D در بدن ختم شود.
بدن طی پروسه پیچیده‌ای قادر به تولید ویتامین D است. زمانی که پوست در معرض نور مستقیم خورشید قرار می‌گیرد انرژی موجود در اشعه ماوراء بنفش خورشید باعث تبدیل کلسترول موجود در پوست به ویتامین D است می گردد.
سطح کافی از ویتامین د برای فعالیت سیستم ایمنی و کاهش و کنترل التهاب در بدن ضروری است. در بعضی از افراد التهاب خفیف در ریشه موها و پوست سرشان وجود دارد که ممکن است با علائمی مانند قرمزی خفیف پوست سر و یا خارش‌های گاه و بیگاه خود را نشان دهد. زمانی که سطح ویتامین د کاهش می‌یابد این التهاب بیشتر می‌شود که می‌تواند منجر به ریزش موها گردد که این امر در فصول پاییز و زمستان در خیلی از افراد رخ میدهد.
از طرفی دیگر ویتامین د کمک به جذب کلسیم در روده‌ها می‌کند. کلسیم برای رشد و حفظ سلامت مو، ناخن‌ها، استخوان‌ها و دندان‌ها حیاتی است. با کاهش سطح ویتامین D میزان جذب کلسیم نیز کاهش می‌یابد که باعث تضعیف ریشه موها می‌گردد.
مشکل دیگری که با شروع فصل پاییز و سرما رخ میدهد کاهش سرعت متابولیسم (سوخت و ساز) بدن است. اگر دقت کنید در فصل گرما مردم بیشتر فعالند و علاقمند به انجام فعالیت‌های اجتماعی و فیزیکی می‌باشند اما در فصل‌های سرد کم تحرک‌تر می‌شوند. به نظر می‌رسد در فصول سرد سطح هورمون‌های مولد انرژی مانند تستوسترون و پروژسترون کاهش می‌یابند. این هورمون‌ها برای رشد و تکثیر سلول‌ها مورد نیاز می‌باشند به طور کلی هر چه سن افراد بالاتر می‌رود سطح این هورمون‌ها کاهش می‌یابد و افراد جوان سطح بالاتری از این هورمون‌ها را دارا می‌باشند. جالب است بدانید ویتامین د سطح این‌هورمون‌ها را افزایش میدهد.
با کند شدن سرعت متابولیسم بعضی از موها ممکن است از فاز استراحت وارد فاز ریزش شوند و همچنین در فصول سرد معمولا سرعت رشد و رویش مجدد موها بواسطه کاهش سرعت متابولیسم کمتر می‌شود.
حتما بخوانید: چه میزان ریزش مو در روز طبیعی است و بیماری محسوب نمی شود؟
راه‌های جلوگیری از ریزش فصلی مو در پاییز:
مصرف مکمل غذایی ویتامین د: به افراد بزرگسال (بالای 18 سال) در فصل پاییز و زمستان توصیه می‌شود روزانه 1000 واحد (1000IU) ویتامین D به شکل مکمل غذایی مصرف کنند. از آنجا که ویتامین د یک ویتامین محلول در چربی است برای جذب بهتر توصیه می‌شود آن را همراه با وعده غذایی که حاوی مقداری چربی است مصرف نمایید.
مصرف مکمل غذایی ویتامین‌های ب (ب کمپلکس): ویتامین‌های ب باعث افزایش سطح انرژی و سرعت متابولیسم بدن می‌شوند و همچنین برای سلامت و رشد موها مورد نیاز می‌باشند به ویژه ویتامین‌های B1, B5, B6, B12, Biotin
قرص ب کمپلکسی را انتخاب کنید که حاوی حداقل 300 میکروگرم بیوتین باشد. بیوتین یکی از ویتامین‌های گروه ب است که به آن ویتامین H که مخفف Hair (مو) است نیز گفته می شود. مو از پروتئینی بنام کراتین ساخته می‌شود که وجود مقدار کافی از بیوتین برای تولید کراتین ضروری است.
حتما بخوانید: آیا رنگ کردن مو باعث آسیب به موها و یا ریزش مو می گردد؟
ریزش فصلی مو در بهار:
در فصل بهار به واسطه گرده افشانی گیاهان، برخی از افراد دچار حساسیت (آلرژی) می‌شوند. بعضی‌ها ممکن است حساسیت تنفسی را تجربه کنند و علائمی مانند عطسه، اب ریزش بینی یا تنگی نفس را مشاهده کنند و در بعضی از افراد ممکن است علائمی مانند خارش، مشکلات پوستی و غیره بروز کند.
در واقع با ورود ذرات ریز گرده‌های گیاهان به بدن از طریق تنفس یا پوست، سیستم ایمنی بعضی از افراد به آن واکنش نشان میدهد. سیستم ایمنی این افراد به اشتباه گرده‌ها را به عنوان مواد خطرناک برای بدن دسته بندی و به آن‌ها حمله می‌کند و در اثر این فرایند سطح التهاب در بدن افزایش می‌یابد.
با ورود گرده‌ها به بدن، سلول‌ها با ایجاد التهاب به سیستم ایمنی سیگنال خطر ارسال می‌کنند سپس گلبول‌های سفید (سربازهای دفاعی سیستم ایمنی) به آنجا هجوم می‌آورند. گاها ممکن است در این درگیری گلبول‌های سفید به اشتباه به سلول‌های بدن حمله کنند و باعث از بین رفتن آن‌ها شوند به عنوان مثال اگر گلبول‌های سفید در اثر التهاب به ریشه‌های مو حمله کنند باعث ریزش آن‌ها می گردند و اگر به سلول‌های پوستی حمله کنند باعث ایجاد خارش، حساسیت پوستی، کهیر و یا دیگر مشکلات می‌شوند.
حتما بخوانید: ریزش مو با الگوی طاسی مردانه چیست و راه‌های تشخیص آن کدامند؟
راه‌های جلوگیری از ریزش فصلی مو در بهار:
هنگامی که در محیط‌های پر از گل و گیاه مثل پارک‌ها و یا خیابان‌های پر درخت تردد می‌کنید از ماسک‌های تنفسی استفاده کنید تا بطور کلی کمتر دچار حساسیت شوید.
در منزل یا خودرو می‌توانید از دستگاه‌های تصفیه هوا که دارای فیلتر هپا (HEPA) می‌باشند استفاده کنید. این فیلتر مواد حساسیت‌زا را از هوا جذب می‌کند.
درمان‌های موضعی
استفاده از شامپو‌هایی که حاوی گیاه آلوئه‌ورا می‌باشند. آلوئه‌ورا دارای خاصیت ضد التهابی قوی است و می‌تواند باعث کاهش حساسیت و التهاب در پوست سر و ریشه موها شود. برند خوبی را انتخاب کنید و هنگام شستشو اجازه دهید کف آن برای 2 الی 3 دقیقه بروی سرتان بماند و سپس آبکشی نمایید. توصیه می‌شود در فصل بهار هر روز یا حداکثر یکروز درمیان استحمام کنید تا مواد آلرژی‌زا بروی پوست سرتان نمانند و باعث ایجاد حساسیت نگردند.
مصرف مکمل‌های غذایی مناسب
امگا 3: چربی‌های غیر اشباع امگا 3 خاصیت ضد التهابی عالی دارند و معمولا اکثر ما دچار کمبود آن می‌باشیم. برنامه غذایی اکثر مردم دارای مقدار زیادی امگا 6 و امگا 9 می‌باشد که خود باعث افزایش التهاب در بدن می‌گردد. توصیه می‌شود با شروع فصل بهار روزانه 500 الی 1000 میلیگرم امگا 3 مصرف نمایید.
بیوتین: هر دلیلی که ریزش موهایتان داشته باشد مکمل بیوتین برای جلوگیری از آن می‌تواند مفید باشد. مصرف روزانه 300 الی 1000 میکروگرم بیوتین در فصل بهار توصیه می‌شود.
ویتامین B6: ویتامین B6 کمک به متابولیسم پروتئین‌ها می‌کند که این که امر می تواند باعث بهبود وضعیت موها برای افرادی شود که تار موهایشان نازک است و همچنین این ویتامین برای آرامسازی سیستم اعصاب مرکزی مورد نیاز است از اینرو برای ریزش فصلی مو و ریزش مو بدلیل استرس مفید است. می‌توانید با نظر پزشک در فصل بهار از مکمل‌های غذایی ویتامین ب6 یا شکل تزریقی آن استفاده نمایید.
حتما بخوانید: مزوتراپی مو چیست؟ آیا این روش از ریزش مو جلوگیری می کند؟
ریزش مو در فصل تابستان
افزایش ریزش موها در فصل تابستان را نمی‌توان ریزش فصلی مو نامید زیرا تغییرات متابولیکی یا هورمونی عامل آن نمی‌باشند. آنچه که در فصل تابستان باعث تشدید ریزش مو در بعضی از افراد می گردد گرمای هوا است که باعث می‌شود غدد چربی (سباسه) که مسئول تولید چربی در پوست سر می‌باشند بیشتر فعال شوند. این امر باعث می‌شود پوست و موی افراد بیشتر از سایر فصول دچار چربی شوند و اگر میزان استحمام بیشتر نشود به افزایش ریزش موها ختم می‌شود.
چربی زیاد باعث می‌شود اکسیژن رسانی به پوست و ریشه موها کمتر شود و همچنین باعث جذب بیشتر آلودگی‌های محیطی بروی پوست می‌شود که هر دو می‌توانند باعث افزایش ریزش موها شوند.
از طرفی چربی باعث بسته شدن منافذ پوستی شده و رویش مجدد موهای ریخته شده را دشوارتر می‌کند.
حتما بخوانید: مقایسه انواع روش های کاشت مو، بهترین روش کاشت مو کدام است؟
راه‌های جلوگیری از ریزش مو در فصل تابستان:
در فصل تابستان بیشتر از سایر فصول استحمام کنید. استحمام هر روز یا حداکثر یکروز درمیان برای اکثر افراد توصیه می‌شود. اگر طی روز عرق کرده‌اید حتما همان روز حمام کنید.
اگر چربی موهای شما در تابستان افزایش می‌یابد از شامپوی مخصوص موهای چرب استفاده کنید.
از شامپوهای حاوی کافئین یا چای سبز در تابستان استفاده نمایید.
مصرف چربی‌ها را در برنامه غذایی خود کمتر کنید. مثلا به جای لبنیات پر چرب از کم چرب استفاده کرده و انواع سس، کره، خامه و غذاهای سرخ کردنی را تا جای ممکن محدود کنید.
چای سبز خاصیت چربی سوزی دارد در صورت امکان آنرا جایگزین چای سیاه کنید یا به نسبت نصف نصف آنرا دم کرده و استفاده نمایید (یعنی مخلوطی از چای سیاه و سبز را دم کرده و مصرف نمایید)
حتما بخوانید: درمان ریزش مو با پی آر پی (PRP) تبلیغات است یا واقعیت؟
