درمان ریزش مو با الگوی مردانه (آندروژنیک) با گیاه نخل اره‌ای

یکی از علل شایع ریزش مو در مردان و برخی از زنان ازدیاد هورمون دی هیدروتستوسترون (DHT) است که به این نوع ریزش مو، آندروژنیک یا ریزش مو با الگوی مردانه گویند. در بدن بخشی از هورمون تستوسترون که یک هورمون مردانه است به طور طبیعی طی واکنشی شیمیایی تبدیل به دی هیدروتستوسترون می گردد، مشکل زمانی ایجاد می شود که این تبدیل بیش از حد صورت گیرد و موجب عوارضی از قبیل تضعیف ریشه موها و به دنبال آن ریزش آن ها می گردد.

حتما بخوانید: آیا کوتاه کردن موها و یا تراشیدن سر از ریزش مو جلوگیری می کند؟

به طور طبیعی زمانی که هورمون های بدن متعادل باشند هر گاه تار مویی ریخته شود مجددا مویی در همان ناحیه رویش می یابد، اما هنگامی که سطح هورمون DHT زیاد و یا نسبت آن به هورمون تستوسترون بیشتر باشد موجب تضعیف ریشه موها شده و تارهای موی جدید نازکتر از قبل و یا کرکی روییده می شوند و قدرت کافی برای تبدیل به موهای عادی و ضخیم را نخواهند داشت. این روند ادامه می یابد و به مرور ریشه موها کوچک شده تا زمانی که به طور کامل از بین می روند و دیگر مویی روییده نمی شود.

از آنجا که میزان هورمون تستوسترون در بدن مردان بیش از زنان است این نوع ریزش مو در آقایان شایع تر می باشد و به همین دلیل مردان بیش از زنان دچار ریزش مو و طاسی می گردند.

در ریزش مو آندروژنیک اغلب مردان از ناحیه پیشانی و شقیقه ها به شکل حرف M دچار ریزش و کم مویی می شوند اما زنان به شکل عمومی نازک شدن تارهای مو را تجربه می کنند.

برای کنترل این نوع ریزش مو استفاده از گیاه نخل اره ای (Saw Palmetto) یکی از درمان های بی خطر و موثر می باشد که هم از ریزش مو جلوگیری می کند و هم کمک به رویش مجدد می نماید.

درمان های مختلفی برای جلوگیری از ریزش مو با الگوی مردانه هم به شکل محلول موضعی مثل ماینوکسیدیل و هم به شکل داروی خوراکی مانند قرص فیناستراید وجود دارد. اما این محصولات شناخته شده در بسیاری از افراد موجب عوارضی از قبیل سردرد، افزایش فشار خون، حساسیت پوستی، ناتوانی جنسی، رویش موهای زائد در بانوان و غیره می شوند و بسیار از افراد تمایلی به استفاده از آنها ندارند.

اما گیاه نخل اره ای دارای عوارض جانبی عمومی نبوده و فواید دیگری نیز برای سلامت مردان و زنان نیز داشته و می توان از آن به عنوان یک داروی گیاهی جایگزین و بی خطر استفاده نمود.

حتما بخوانید: علت خارش سر و نحوه درمان آن چیست؟

گیاه نخل اره ای چست؟

نخل اره ای به شکل یک درخت نخل کوچک و کوتاه است و میوه های کوچکی بر روی آن روییده که به آن ها توت گفته می شود و بیشتر خواص درمانی نیز در همین میوه ها نهفته است.

در گذشته بومیان آمریکایی از میوه های نخل اره ای برای درمان آسم، سرماخوردگی و سردرد استفاده می کردند و امروزه برای درمان التهاب بیضه ها، عفونت مثانه و مجاری ادرار، بزرگی غده پروستات (BPH)، تقویت قوای جنسی و ریزش مو توسط بسیاری از پزشکان مورد استفاده قرار می گیرد.

در آمریکا استفاده دارویی از این گیاه به سال 1879 در ایالات جورجیا بر می گردد، مقاله ای توسط یک پزشک از فواید این گیاه در مجله داروشناسی آمریکا منتشر گردید.

حتما بخوانید: مقایسه انواع روش های کاشت مو، بهترین روش کاشت مو کدام است؟

گیاه نخل اره ای و تاثیر آن بر ریزش موی آندروژنیک:

بعضی تحقیقات نشان می دهند عصاره توت نخل اره ای با غلظت بالا آنزیم 5-آلفا ردوکتاز که عامل تبدیل تستوسترون به دی هیدروتستوسترون می باشد را مسدود می کند و مشابه با داروهای مسدود کننده شیمیایی و ساختگی این آنزیم مانند فیناستراید عمل می کند.

تحقیقی بروی 100 مرد بین سنین 23 الی 64 سال که دچار ریزش مو با شدت متوسط بوده نشان از اثر مثبت این گیاه در درمان ریزش مو دارد این افراد به مدت 6 ماه روزانه 400 میلیگرم عصاره میوه نخل اره ای را به شکل مکمل غذایی در قالب کپسول 2 بار در روز مصرف می نمودند 35 نفر از این افراد طی این 6 ماه شاهد کاهش چشم گیر ریزش مو و رویش بخشی از موهای خود بوده اند. قابل ذکر است این افراد در طی این آزمایش از هیچ محلول و یا محصول ضد ریزش موی دیگری استفاده نمی کردند.

در ماه چهارم به شکل تصادفی از طریق آزمایش خون سطح هورمون دی هیدروتستوسترون در 16 نفر از این افراد اندازه گیری و مشاهده شد به طور میانگین 23% سطح این هورمون در سرم خونشان کاهش یافته است.

حتما بخوانید: بهترین شامپو ضد شوره سر کدام است؟

نحوه، میزان مصرف و مدت زمان لازم برای کسب نتیجه:

بهترین روش برای بهرمندی از خواص درمانی این گیاه مصرف مکمل های غذایی است که از عصاره آن تهیه شده اند و به شکل قرص، کپسول و سافت ژل عرضه می گردند. از آنجا که ترکیبات مغذی این گیاه محلول در آب نبوده مصرف چای آن دارای خواص درمانی ناچیری است زیرا امکان جذب مواد فعال در آن به شکل چای برای دستگاه گوارش دشوار می باشد.

همچنین تحقیقات و مدارک علمی کافی برای اثبات اثر گیاه نخل اره ای به شکل استعمال موضعی وجود ندارد با این حال بعضی از لابراتوارهای تولید کننده محصولات ضد ریزش مو بر این عقیده اند که استعمال روغن این گیاه بر پوست سر و جذب توسط ریشه موها اثر مثبتی بر کاهش ریزش موها دارد.

چنانچه این گیاه به شکل مکمل غذایی و در کنار سایر گیاهان و مواد مغذی که از تبدیل هورمون تستوسترون به دی هیدرو تستوسترون جلوگیری می کنند که در اصطلاح به آن ها بلوکرهای دی اچ تی (DHT Blocker) گویند از قبیل روغن تخم کدو، گیاه گزنه، سلنیوم و البته زیر نظر پزشک مصرف گردد بین 2 الی 6 ماه افراد شاهد کاهش ریزش موها خواهند بود.

به طور جدی توصیه می شود بدون نظر پزشک از مصرف مکمل های غذایی و هر گونه دارو چه با منشاء گیاهی و چه شیمیایی خودداری نمایید.

در مواردی که علت ریزش مو آندروژنیک است روزانه 200 الی 250 میلیگرم عصاره نخل اره ای در دو نوبت توصیه می شود.

حتما بخوانید: آیا رنگ کردن مو باعث آسیب به موها و یا ریزش مو می گردد؟

آیا خانم ها هم می توانند از گیاه نخل اره ای برای درمان ریزش مو استفاده کنند؟

ریزش مو آندروژنیک در برخی از بانوان هم مشاهده می شود، استفاده از گیاه نخل اره ای برای خانم ها نیز بی خطر است و در بسیاری از موارد برای افزایش تولید شیر در مادران، درمان آکنه و بی خوابی توسط برخی از پزشکان تجویز می گردد.

البته باید توجه کرد مصرف آن زمانی برای زنان مفید است که عامل ریزش مو در آنها ازدیاد هورمون تستوسترون و یا دی هیدروتستوسترون باشد از اینرو توصیه می شود از پزشک خود بخواهید از طریق آزمایش خون میزان این دو هورمون را بررسی نماید.

ظاهرا این گیاه سبب افزایش تولید هورمون پرولاکتین در زنان می گردد و در مواردی که سطح این هورمون در بدن بالا بوده نباید از آن استفاده شود.

تاثیر گیاه نخل اره ای بر بیماری بزرگی پروستات (BPH) در مردان:

شواهد علمی فراوانی دال بر اثر این گیاه در درمان بزرگی غده پروستات وجود دارد، در این بیماری غده پروستات به شکل غیر سرطانی و به اصطلاح خوش خیم بزرگ می شود و به دنبال آن باعث اختلال، درد و سوزش هنگام ادرار، تکرر آن در شب و عفونت در مجاری ادرار و مثانه شده و اگر این بیماری درمان نشود آسیب جدی به کلیه ها و مثانه وارد می گردد.

بزرگ شدن غده پروستات بیماری شایع در مردان بالای 60 سال است و طبق برخی امار از هر 4 نفر مرد بالای 60 سال یک نفر به آن مبتلا می باشد.

میوه نخل اره ای باعث کوچک شدن اندازه پروستات نمی گردد بله از تبدیل بی رویه تستوسترون به دی هیدروتستوسترون که عامل بزرگ شدن پروستات بوده می کاهد، محققین بر این باورند این گیاه موجب کاهش تولید هورمون های استروژن و پروژسترون نیز می گردد، این دو هورمون در تولید و فعالیت دی هیدروتستوسترون مشارکت دارند.

همچنین میوه نخل اره ای حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع از قبیل اسید لوریک، میریستیک، اولئیک، استرول های گیاهی، فلاونوئیدها، پلی ساکاریدها و آنزیمی به نام لیپاز می باشد که موجب سرکوب التهاب در بیضه ها، پروستات و سایر نقاط بدن می گردند و با این مکانیزم برای کنترل بسیاری از بیماری ها که بر اثر التهاب در بدن به وجود می آیند مفید می باشد.

زمانی که این گیاه در دوز مناسب و همراه با ویتامین ای، سلنیوم و سایر مواد مغذی مصرف گردد به مراتب موثرتر از هر داروی شیمیایی و ساختگی برای کنترل بیماری BPH است.

عوارض جانبی و تداخل دارویی:

به طور کلی مصرف این گیاه بی خطر و بدون عوارض جانبی می باشد اما برای کودکان، زنان باردار و شیرده توصیه نمی شود مگر با نظر پزشک. عوارض جانبی نادری از قبیل سردرد خفیف و سوزش معده در بعضی از افراد و البته به ندرت ممکن است مشاهده شود. برای جلوگیری از سوزش معده توصیه می شود آنرا همراه غذا و با شکم پر مصرف نمایید.

گیاه نخل اره ای ممکن است موجب رقیق شدن خون گردد به همین جهت اگر قصد انجام عمل جراحی و یا مراجعه به دندانپزشک را دارید از چند روز قبل باید مصرف آنرا متوقف نمایید.

از آنجا که این گیاه از خاصیت چسبندگی پلاکت های خون می کاهد نباید همزمان با داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین، وارفارین و غیره مصرف گردد. همچنین اگر دچار مشکلات انعقادی خون می باشید قبل از استفاده از نخل اره ای با پزشک خود مشورت نمایید.

اثر مکمل های نخل اره ای مانند قرص فیناستراید است که برای درمان ریزش مو آندروژنیک و بزرگی غده پروستات استفاده می شود از اینرو نباید این دو را همزمان مصرف نمود.

این گیاه با کاهش سطح استروژن از اثر قرص های ضد بارداری نیز می کاهد.

اگر با مصرف مکمل های غذایی نخل اره ای هر گونه عوارض جانبی مشاهده نمودید مصرف را قطع و با پزشک خود مشورت نمایید.