علت خارش سر چیست و آیا خارش سر می تواند موجب ریزش مو شود؟
دلایل متعددی می توانند سبب خارش پوست سر و حتی ایجاد جوش در سر شوند، برخی از افراد خارش سر را همراه با التهاب پوست و ریزش موها تجربه می کنند و برخی دیگر صرفا دچار خارش در ناحیه سر خود می باشند.
غیر از موارد نادر که علت خارش سر وجود قارچ و یا بیماری پوستی است در اکثر موارد ناشی از مشکلات کبدی و صفرا می باشد.
کبد و صفرا مسئول دفع سموم، مواد شیمیایی وارد شده به بدن، عناصر مازاد، کلسترول و چربی های اضافی می باشند و وقتی به وظیفه خود به درستی عمل ننمایند این مواد در سطح خون باقی می مانند و موجب بروز علائم و عوارضی مانند التهاب در پوست و خارش در قسمت های مختلف بدن که دارای پوستی حساستر بوده می شوند مانند پوست سر، البته آقایان ممکن است علاوه بر خارش سر، خارش در نواحی اطراف بیضه ها و کشاله ران ها را نیز تجربه کنند.
از دیگر علائم مشکلات کبدی می توان به جوش در سر و در پشت بویژه بروی کتف ها و همچنین بوی تند عرق اشاره کرد، البته لزوما همه این عوارض ممکن است در یک فرد نمایان نشوند.
اگر علت ایجاد خارش سر مشکلات کبدی باشد و درمان مناسب و کاملی برای آن انجام نشود مواد مازاد در بدن که عامل التهاب می باشند به مرور زمان می توانند هر عضو دیگری از بدن را نیز تحت تاثیر قرار دهند و موجب بروز بیماری های مختلف از جمله التهاب در مفاصل، استخوان ها و غیره شوند.
حتما بخوانید: بهترین شامپوی ضد شوره سر کدام است؟
علل ایجاد مشکلات کبدی و التهاب چیست؟
1. کمبود برخی ویتامین ها و مواد معدنی در بدن: برخی از ویتامین ها و مواد معدنی به کبد در تولید آنزیم ها و صفرا، تجزیه پروتئین ها و چربی ها کمک می کنند و کمبود ها آن ها موجب کاهش فعالیت کبد و صفرا می گردد، بسیاری از ویتامین ها نیز دارای خاصیت آنتی اکسیدان و ضد التهاب می باشند، این مواد مغذی عبارتند از عناصر روی، سلنیوم، منگنز، ویتامین های E, C, A, B6 و اسیدهای چرب امگا 3 و با توجه به کاهش کیفیت مواد غذایی و بعضا تغذیه ناصحیح کمبود آن ها در بسیاری از افراد مشاهده می شود. از طرفی دیگر برخی مواد غذایی که موجب افزایش التهاب و تولید رادیکال های آزاد در بدن می شوند از جمله روغن های کانولا، پالم، آفتابگردان، مواد نگهدارنده و سایر افزودنی ها در برنامه غذایی اکثر افراد به میزان زیادی وجود دارد.
استرس، آلودگی های محیط زیست از جمله آلودگی هوا، استعمال دخانیات و مصرف الکل نیز همگی می توانند سبب بروز مشکلات کبدی و التهاب در بدن شوند.
حتما بخوانید: عوارض خود ارضایی چیست؟ آیا خود ارضایی سبب ریزش مو در زنان و مردان می شود؟
2. ازدیاد برخی مواد معدنی و فلزات سمی در بدن:
عناصر مس و آهن: این دو ماده معدنی از عناصر ضروری برای بدن انسان می باشند و وظایف بسیار مهمی در بدن از جمله تولید هموگلوبین، گلبول های قرمز و سایر اجزا خون را بر عهده دارند، اما زمانی که میزان هر کدام از این عناصر از حد مجاز در بدن فراتر رود مشکلات جسمی و حتی روانی متعددی برای انسان به وجود می آورند.
ازدیاد این فلزات باعث افزایش اتم های آزاد اکسیژن(رادیکال های آزاد) شده که موجب افزایش عمل اکسیداسیون در بدن می شوند.( اکسیداسیون به زبان ساده یعنی زنگ زدگی اندام ها و سلول ها)
افزایش رادیکال های آزاد باعث ایجاد التهاب و تخریب زودرس سلول ها و اندام های بدن از جمله پوست می گردد.
همچنین عنصر آهن جاذب اکسیژن است و زمانی که میزان آن در بافت های بدن افزایش یابد اکسیژن بیشتری به خود جذب می کند که سبب بروز التهاب می گردد.
معمولا اکثر افرادی که خارش سر و التهاب پوست و حتی بیماری هایی مانند اگزما و پسوریازیس را تجربه می کنند دچار ازدیاد مس یا آهن و یا هر دو می باشند.
امروزه تغذیه افراد بگونه ای است که معمولا بیش از نیاز خود این عناصر را از مواد غذایی دریافت می کنند و همچنین اکثر مولتی ویتامین و مینرال ها و مکمل های غذایی حاوی مقدار قابل توجه ای آهن و مس بوده و مصرف آن ها باعث ازدیاد این دو عنصر در بدن می شوند به همین جهت اکیدا توصیه می کنم بدون آزمایشات خون و نظر پزشک از مصرف مکمل های غذایی خوداری نمایید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره بیماری های مرتبط، مقالات ازدیاد آهن و ازدیاد مس را مطالعه نمایید.
حتما بخوانید: دلایل مهم ریزش مو در مردان کدامند و نقش وراثت چقدر است؟
فلزات سمی: بسیاری از فلزات سمی مانند آلومینیوم، کادمیوم، آرسنیک، سرب و جیوه نیز سبب بروز التهاب در بدن و مشکلات جدی در کبد، کلیه ها و سایر اندام ها می شوند، امروزه با توجه به آلودگی محیط زیست بشر با بیشترین حجم این فلزات در پیرامون خود مواجه است، در کشورهای اروپایی به پاکیزگی محیط زیست، بازیافت مواد مصرفی، تصفیه پساب فاضلاب ها قبل از ورود مجدد آن ها به طبیعت و سایر موارد توجه ویژه ای می شود و امیدوارم در آینده در کشور ما نیز به این مسائل توجه کافی بشود.
برخی از منابع فلزات سمی عبارتند از:
سرب: آلودگی هوا و دود اتومبیل ها
آلومینیوم: پخت و پز در ظروف آلومینیومی و یا مصرف بیش از حد غذاهای کنسروی
جیوه: دندان های پر کرده با آمالگام، مصرف بیش از حد ماهی و سایر آبزیان
کادمیوم: سیگار، قلیان و مصرف بیش از حد قهوه
حتما بخوانید: آیا کوتاه کردن موها و یا تراشیدن سر از ریزش مو جلوگیری می کند؟
سایر دلایل غیر متداول که سبب خارش سر می شوند:
خشکی بیش از حد پوست: در برخی از افراد خشکی شدید پوست باعث ایجاد خارش و شوره سر می شود، خشکی پوست موجب مرگ زودرس سلول های پوستی می گردد و همچنین سرعت تولید سلول های جدید به منظور جایگزینی سلول های مرده افزایش می یابد این روند باعث ایجاد شوره و گاها خارش سر می شود.
کمبود ویتامین A، عنصر روی و اسیدهای چرب غیر اشباع امگا 3 می توانند به افزایش مشکلات ذکر شده دامن زنند. استفاده از شامپوهای حاوی نرم کننده و قدرت پاکنندگی ضعیف برای این دسته از افراد توصیه می شود.
بیماری های پوستی و قارچی: انواع قارچ و بیماری های پوستی نیز می توانند عامل ایجاد التهاب و خارش سر باشند.
عدم رعایت بهداشت فردی و یا تماس مستقیم با البسه و پوست شخص مبتلا به بیماری های پوستی امکان انتقال قارچ، باکتری یا ویروس عامل را میسر می کند.
البته به ندرت قارچ و بیماری های پوستی دلیل خارش سر می باشند مگر در مناطق محروم و یا اشخاصی که واقعا بهداشت اولیه را رعایت نمی کنند و به بیماری پوستی مبتلا می باشند.
تشخیص و درمان خارش سر:
باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید تا پوست سرتان و نوع التهاب بررسی شود و همچنین با انجام آزمایشات خون وضعیت کبد و میزان مواد معدنی در بدن از جمله آهن، مس و غیره بررسی و درمان مناسب تجویز گردد.