ماینوکسیدیل و درمان ریزش مو

ماینوکسیدیل یکی از قدیمی ترین محلول های ضد ریزش مو و محرک رویش موها است که دارای تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا اف دی ای (FDA) می باشد و از زمان های گذشته تا کنون توسط بسیاری از پزشکان جهت درمان ریزش مو تجویز می شده است.

امروزه نیز با آنکه محلول های بسیاری توسط لابراتوارهای مختلف تولید و عرضه می شوند اما کماکان ماینوکسیدیل سهم خود را در بازار متقاضیان درمان ریزش مو حفظ کرده است و به عنوان پرفروش ترین محلول در اکثر کشورها می باشد.

شاید دلیل محبوبیت ماینوکسیدیل این است که در قیاس با سایر محلول ها برای رویش مجدد موها موثر تر است، بسیاری از محلول های گیاهی و غیر گیاهی اثر مناسبی در کاهش ریزش موها و تقویت موها دارند و حتی تاثیر آن ها در جلوگیری از ریزش موها و افزایش ضخامت تارهای مو از ماینوکسیدیل نیز بیشتر است، اما زمانی که بحث رویش مجدد موها پیش می آید به ویژه در افرادی که زمان طولانی از ریزش موهای آن ها گذشته ظاهرا ماینوکسیدیل بهتر اثر می کند.

حتما بخوانید: آیا کوتاه کردن موها و یا تراشیدن سر از ریزش مو جلوگیری می کند؟

در ادامه این مقاله به بررسی انواع ماینوکسیدیل، موارد مصرف و منع مصرف، عوارض و تاریخچه آن می پردازیم.

ماینوکسیدیل توسط لابراتوارهای مختلف در دوزهای 2% و 5 % تولید می شود، هم بانوان و هم آقایان می توانند از ماینوکسیدیل 2 درصد استفاده کنند اما ماینوکسیدیل 5% فقط مخصوص آقایان است و مصرف آن توسط بانوان با عوارض مختلفی از جمله رویش موهای زائد در صورت و سایر قسمت های بدن همراه می باشد.

محلول ماینوکسیدیل ترکیب پیچیده ای ندارد و اکثر برندهای معتبر از قبیل Rogaine، Regaine، Alopexy ، Kirkland و غیره دارای کیفیت یکسانی می باشند. امکان تهیه ماینوکسیدیل دست ساز توسط داروخانه و پزشک داروساز نیز وجود دارد به این ترتیب که پودر ماینوکسیدیل را همراه با آب مقطر و سایر مواد ترکیب می کنند، اما نکته مهم کیفیت پودر مصرفی است و اینکه محلول نهای نباید حاوی بیش از 5%(5 گرم در 100 سی سی) ماینوکسیدیل باشد، مصرف دوز بیشتر ماینوکسیدیل باعث کسب نتیجه بهتر نمی شود و ممکن است سبب عوارض جانبی جدی گردد. حداکثر یک فرد مجاز به مصرف 2 سی سی ماینوکسیدیل 5 در صد در طول 24 ساعت است.

حتما بخوانید: درمان ریزش ارثی مو(آندروژنیک) با گیاه نخل اره ای

تفاوت فوم ماینوکسیدیل و محلول ماینوکسیدیل چیست؟

فوم ماینوکسیدیل مناسب افرادی است که دچار طاسی می باشند و یا موهای خود را با تیغ می تراشند، این افراد وقتی از محلول ماینوکسیدیل استفاده کنند از آنجا که بصورت مایع بوده ممکن است بروی سر آن ها سر خورده و وارد قسمت پیشانی و صورت شود و برعکس کسانی که موهای معمولی و یا بلندی دارند اگر از فوم ماینوکسیدیل استفاده کنند بیشتر آن بجای جذب در پوست سر به تارهای مو مالیده می شود، از این رو محلول ماینوکسیدیل برای آن ها مناسب تر است.

تاریخچه ماینوکسیدیل:

ماینوکسیدیل اولین بار در پزشکی به شکل خوراکی برای درمان فشار خون بسیار بالا مورد استفاده قرار می گرفت، پزشکان دریافتند که مصرف ماینوکسیدیل در برخی از بیماران مبتلا به فشار خون بویژه در خانم ها باعث عوارضی جانبی مانند افزایش غیر طبیعی رشد موها و رویش موهای زائد در سراسر بدن می شود و بعد از آن محققان پزشکی محلول ماینوکسیدیل را باغلظت بسیار کمتر از شکل خوراکی آن برای مصرف موضعی و درمان ریزش مو تولید کردند.

حتما بخوانید: چند توصیه برای جلوگیری از ریزش مو که همه مردان و زنان باید بدانند!

عملکرد ماینوکسیدیل:

به نظر می رسد مکانیزم اصلی محلول ماینوکسیدیل افزایش خون رسانی به ریشه موها است که این امر باعث می شود اکسیژن و مواد مغذی بیشتر به ریشه موها رسیده و موجب تقویت و تحریک رویش آن ها می گردد.

ظاهرا ماینوکسیدیل این عمل را با گشاد کردن عروق ناحیه ای که بصورت موضعی استعمال می شود انجام می دهد.

برخی متخصصین نیز بر این باورند که احتمالا ماینوکسیدیل اثرات مخرب هورمون DHT (دی هیدروتستوسترون) بر ریشه موها را خنثی می کند، البته مدارک مستند برای اثبات این مطب در دسترس نمی باشد.

همچنین شواهد مختصری وجود دارد دال براینکه محلول ماینوکسیدیل باعث افزایش تولید پروتئین و DNA در ریشه موها می گردد.

حتما بخوانید: عوارض خود ارضایی چیست؟ آیا خود ارضایی سبب ریزش مو می شود؟

آیا ماینوکسیدیل درمان کننده ریزش مو است؟

خیر، ریزش موها دلایل مختلف و پیچیده ای دارد که در هر فردی می تواند متفاوت باشد از جمله این دلایل می توان به کمبود مواد معدنی و ویتامین ها، ازدیاد برخی از مواد معدنی در بدن مانند آهن و مس، ازدیاد هورمون دی هیدروتستوسترون با افزایش سن در مردان، مشکلات مرتبط با غدد تیروئید و فوق کلیوی، استرس، کم خونی و غیره اشاره کرد، که هیچ کدام از این موارد با مصرف محلول ماینوکسیدیل و یا هر محلول دیگر درمان نمی گردد. محلول ماینوکسیدیل صرفا تا زمانی که از آن استفاده می کنید موجب افزایش خون رسانی به ریشه موها و به دنبال آن کاهش ریزش و افزایش رویش موها می گردد و نیاز است در کنار مصرف آن علل ریزش موها ریشه یابی و درمان مناسب توسط پزشک متخصص تجویز گردد در غیر این صورت با قطع مصرف ماینوکسیدیل ریزش موها مجددا آغاز می گردد.

البته این مطب فقط مختص به ماینوکسیدیل نمی باشد و باید در کنار مصرف هر نوع محلولی علل اصلی ریزش مو ریشه یابی و درمان شوند و قطعا با مصرف محلول ها به تنهایی نتیجه کامل و قابل قبولی بدست نخواهد آمد. همچنین با توجه به علت ریزش مو و مدتی زمانی که از ریخته شدن موها گذشته است محلول مناسب باید انتخاب گردد که صرفا محدود به ماینوکسیدیل نمی باشد در برخی از موارد محلول های دیگر بسیار موثر تر از ماینوکسیدیل می باشند.

نکته مهم و اصلی در درمان ریزش مو تشخیص علل ریزش و تنظیم بیوشیمی بدن است که بخش اصلی درمان می باشد و برای این امر نیاز است در گام اول تست آنالیز مو و تعدادی آزمایش خون انجام شود تا تمامی عوامل و فاکتورهای مرتبط با ریزش موها به طور دقیق بررسی شوند. جهت کسب اطلاعات بیشتر لطفا به صفحه علل ریزش مو مراجعه نمایید.

حتما بخوانید: آیا روشی برای بزرگ کردن آلت تناسلی مردان وجود دارد؟

در چه مواردی باید از محلول ماینوکسیدیل استفاده شود:

به نظر بنده فقط در مواردی که بخش زیادی از موها ریخته شده و یا زمان طولانی(بیش از 3 سال) از ریزش موها گذشته باید از ماینوکسیدیل استفاده شود و مجددا متذکر می شوم محلول ها 10 الی 20 درصد از درمان می باشند و بخش اصلی؛ تنظیم بیوشیمی بدن و بازگشت چرخه طبیعی رویش موها است.

عوارض جانبی مصرف ماینوکسیدیل:

در برخی از افراد ممکن است مصرف ماینوکسیدیل باعث خارش و آلرژی پوستی، سردرد، سرگیجه، افزایش وزن و فشار خون شود و چنانچه این عوارض برای بیش از چند روز تجربه گردد باید مصرف را قطع و با پزشک متخصص مشورت نمود.

موارد منع مصرف ماینوکسیدیل:

افرادی که به بیماری های قلب و عروق، مشکلات کلیوی، فشار خون و یا هر نوع بیماری خاص مبتلا می باشند باید قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنند.

همچنین نباید از ماینوکسیدیل در دوران بارداری و شیردهی استفاده نمود.

دوره مصرف:

با توجه به سن، مدت و میزان موهای ریخته شده دوره مصرف ماینوکسیدیل معمولا بین 6 الی 18 ماه است. البته برخی از افراد نیاز به زمان بیشتری خواهند داشت.

سوالات متداول درباره ماینوکسیدیل:

آیا ممکن است مصرف ماینوکسیدیل باعث افزایش ریزش موها گردد؟

در برخی از افراد در ماه اول استفاده از ماینوکسیدیل ممکن است ریزش موها افزایش یابد و بعد از گذشت 30 الی 35 روز ریزش موها کاهش می باید.

نکته مهم: اگر جز افرادی هستید که بعد از گذشت 40 روز از مصرف ماینوکسیدیل کماکان افزایش ریزش موها را نسبت به قبل تجربه می کنید نباید مصرف ماینوکسیدیل را ادامه دهید در برخی از افراد مصرف ماینوکسیدیل تاثیر عکس و منفی دارد این مسئله به ویژه در بانوان بیشتر دیده می شود.

آیا مصرف ماینوکسیدیل باعث عادت شده و با قطع مصرف آن ریزش موها مجددا آغاز می گردد:

حتما بخوانید: مقایسه روش های بزرگ کردن و افزایش سایز سینه در خانم ها

مصرف ماینوکسیدیل باعث اعتیاد موها و عادت نمی شود، اما چرا اکثر افراد با قطع مصرف آن ریزش موها را حتی با شدت بیشتری نسبت به قبل تجربه می کنند؟ همان طور که اشاره شد محلول ماینوکسیدیل درمان کننده ریزش مو نمی باشد و اگر علل ریزش مو تشخیص داده نشود و درمان مناسب صورت نگیرد مسلما با قطع مصرف ماینوکسیدیل ریزش موها مجددا شروع می شود که این امر باعث می گردد افراد به اشتباه تصور کنند مصرف ماینوکسیدیل موجب عادت شده و باید مادام العمر از آن استفاده نمود!

همچنین برخی از افراد اظهار می کنند بعد از مدتی مصرف، ماینوکسیدیل اثر خود را از دست می دهد، این هم یک تصور اشتباه دیگر است دلیل آن نیز مربوط به عدم ریشه یابی و درمان علل ریزش مو است که به مرور زمان عوامل دخیل در ریزش موها از جمله عدم توازن مواد معدنی در بدن حادتر شده و موجب می گردد ماینوکسیدیل نیز اثری بر کاهش ریزش موها نداشته باشد.

در مواردی که بنده برای بیماران خود ماینوکسیدیل تجویز نموده ام از آنجا که علل ریزش مو با انجام تست های تخصصی ریشه یابی و برنامه درمانی کاملی تجویز گردیده بعد از قطع مصرف ماینوکسیدیل هیچ گونه ریزش مجدد مو مشاهده نشده است و البته متذکر می شوم به ندرت ماینوکسیدیل را برای بیماران تجویز می کنم مگر در مواردی که در این مقاله به آن اشاره شد.