غذای ما بهترین دارو استFOOD IS MEDICINE

ید ماده معدنی مهم که از سرطان سینه در زنان پیشگیری می کند

iodine

بروی اکثر بسته های نمک نوشته شده "غنی شده با ید" و یا "نمک ید دار"، اما بسیاری از ما دلیل آنرا نمی دانیم و اطلاعات کافی درباره عنصر ید نداریم، در این مقاله به بررسی عنصر ید و نقش های آن در بدن انسان می پردازیم.

ید یک ماده معدنی است که بدن به مقدار کم به آن احتیاج دارد، مهمترین نقش ید کمک به غده تیروئید برای تولید هورمون های T3 و T4 است، هورمون های غده تیروئید وظایف بسیار مهمی در بدن از جمله تولید انرژی، تنظیم متابولیزم(سوخت و ساز)، تنظیم وزن و دمای بدن، تنظیم سیستم گوارش و قوای جنسی و صدها مورد دیگر ایفا می کنند.

اگر از طریق تغذیه خود به اندازه کافی عنصر ید دریافت نکنیم غده تیروئید نمی تواند هورمون های T3 و T4 را به اندازه تولید کرده و بیماری هایی از قبیل کم کاری تیروئید، گواتر و غیره بروز می کنند.

حتما بخوانید: چگونه از ابتلا به کبد چرب مطلع شویم علائم آن چیست؟

کمبود ید:

امروزه کمبود ید در بدن انسان ها بسیار شایع است که متاسفانه اکثر پزشکان به این نکته توجه کافی ندارند و یکی از دلایلی که چاقی و ازدیاد وزن فراگیر شده همین مسئله است، صرفا به دلیل اینکه آزمایشات خون کم کاری تیروئید را نشان نمی دهند و میزان هورمون های T3 و T4 در حد نرمال می باشند دلیل بر آن نیست که میزان ید در بدن در حد ایده آل است. کمبود ید در بدن به یکباره منجر به کم کاری تیروئید نمی شود بلکه با گذشت ماه ها و یا سال ها سبب بروز این بیماری می گردد، کمبود ید در مراحل اولیه با علائمی مانند کاهش انرژی بدن، ریزش موها، افزایش وزن، یبوست و غیره همراه بوده و با گذشت زمان منجر به کم کاری غده تیروئید می شود.

نقش ید در بدن فقط محدود به فعالیت غده تیروئید نمی باشد. ید خاصیت ضد باکتری داشته و به بدن کمک می کند با عوامل عفونت زا از قبیل باکتری ها و قارچ ها مقابله نماید و با این مکانیزم باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود. همچنین ید بدن را در دفع مواد زائد از فلزات سمی گرفته تا مواد شیمیایی و سموم یاری می کند.

بعضی از تحقیقات نشان می دهند در آسیا و کشورهایی مانند ژاپن، کره جنوبی درصد ابتلای زنان به سرطان سینه بسیار کمتر از آمار جهانی است، محققان بر این باورند مصرف به اندازه ید از خطر ابتلا به سرطان سینه در زنان می کاهد، ماهی و آبزیان جز غذاهای معمول مصرفی در کشورهای آسیایی بوده که سرشار از عنصر ید می باشند.

حتما بخوانید: علت نفخ و رفلاکس معده، یبوست و سایر اختلالات گوارشی چیست؟!

میزان نیاز روزانه بدن به عنصر ید:

کودکان 1 تا 8 سال 90 میکروگرم، 9 تا 13 سال 120 میکروگرم، افراد 14 سال به بالا و بالغ 150، زنان باردار 220 و زنان شیرده نیازمند 270 میکروگرم ید در روز می باشند.

منابع غذایی حاوی ید:

غذاهای دریایی از قبیل ماهی، میگو، صدف، خرچنگ، گیاه کلپ، برخی نمک های دریایی، نمک های تصفیه و غنی شده با ید از منابع غذایی حاوی ید می باشند.

متخصصین تغذیه به منظور اطمینان از دریافت ید به میزان کافی چند توصیه می کنند:

1. مصرف 2 الی 3 وعده غذاهای دریایی (بویژه ماهی) در هفته

2. استفاده از نمک های ید دار (نمک های غنی شده با ید)

3. گاهی مصرف مکمل های غذایی حاوی ید از قبیل گیاه کلپ(Kelp)

قابل ذکر است در بعضی از کشورها مانند استرالیا آرد گندم را با ید غنی می کنند.

حتما بخوانید: آنچه مردان باید درباره غده پروستات و بیماری های آن بدانند

مکمل های غذایی ید (Iodine Food Supplements):

ید جز ترکیباب بسیاری از مولتی ویتامین و مینرال ها می باشد و بصورت مجزا نیز تولید می گردد.

مکمل های ید معمولا به دو شکل می باشند یکی با نام یدید پتاسیم (Potassium Iodide) و دیگری گیاه کلپ (Kelp). کلپ یک گیاه دریایی و سرشار از عنصر ید است.

به نظر بنده مصرف گیاه کلپ بهتر از مصرف مکمل های یدید پتاسیم است. ظاهرا بدن و غده تیروئید به ید موجود در گیاه کلپ واکنش بهتری نشان می دهد و شاید این مسئله بدلیل طبیعی بودن این محصول است.

مصرف ید در قالب مکمل های غذایی تا دوز 150 میکروگرم در روز برای اکثر افراد و به ویژه خانم ها بسیار مفید است. اما نباید بدون نظر پزشک بیشتر از این میزان مصرف کنید.

ازدیاد ید در بدن نیز خطرناک است و باعث پرکاری تیروئید و بروز مشکلات جدی می گردد.

حتما بخوانید: هر آنچه که باید درباره دیابت یا مرض قند بدانید!

چند نکته دیگر درباره ید:

سویا و کاهو حاوی ماده ای شیمیایی می باشند که باعث کاهش فعالیت غده تیروئید می گردد از اینرو نباید در مصرف آن ها زیاده روی کرد.

آب های لوله کشی (آب شیر) حاوی مقدار زیادی کلر و سایر مواد شیمیایی بوده که با جذب و متابولیزم ید تداخل عمل دارند به همین جهت حتما آب شیر را قبل از مصرف با دستگاه های تصفیه آب فیلتر کنید و یا از آب های معدنی استفاده کنید.

غذاهای دریایی به دلیل آلودگی آب دریاها و محیط زیست حاوی مقداری فلزات سمی از قبیل جیوه بوده که برای سلامت انسان مضر می باشند و نباید بیش از 2 الی 3 وعده در هفته مصرف شوند، البته در بسیاری از کشورها ماهی های پرورشی با استاندارد بسیار بالایی پرورش می یابند و مصرف بیشتر آن ها بلامانع و حتی مفید است.

بیماری ها و علائم مرتبط با کمبود ید:

بیماری گواتر (Goiter): کمبود شدید ید در بدن سبب بزرگ شدن غده تیروئید و بیماری گواتر می شود.

کم کاری تیروئید

کرتینیسم (Cretinism): اگر کمبود ید در دوران بارداری رخ دهد، بروی جنین تاثیر منفی و غیر قابل جبران می گذارد که به آن بیماری کریتینیسم گویند. این بیماری سبب اختلالات جسمانی و روانی و عقب افتادگی در نوزاد می گردد.

حتما بخوانید: کلسترول چیست و آیا باید آنرا از برنامه غذایی حذف کنیم؟

سایر علائم کمبود ید:

کاهش سرعت متابولیزم بدن و به دنبال آن کاهش انرژی و افزایش وزن، یبوست، حساسیت به سرما، افسردگی خفیف، شکننده شدن ناخن ها، ریزش مو، اختلال در قاعدگی و خشکی پوست از علائم کمبود خفیف ید در بدن می باشند.