متخصص تغذیه، رژیم درمانی
امروزه کمبود ویتامین B12 بسیار شایع است و متاسفانه به آن توجه کافی نمی شود، تحقیقی در سال 2014 نشان می دهد در بسیاری از کشورها از جمله هند، مکزیک، کشورهای آسیایی و برخی کشورهای خاورمیانه بیش از 40 درصد از مردم دچار کمبود این ویتامین حیاتی می باشند.
ویتامین B12 تنها ویتامین محلول در آب است که کبد می تواند آنرا ذخیره کند. این ویتامین برای فعالیت مغز و سیستم اعصاب مرکزی و تولید گلبول های قرمز خون مورد نیاز است.
کمبود ویتامین B12 موجب ضعف، کاهش انرژی، فراموشی و اختلال در عملکرد مغز می شود و اگر به شکل مزمن ادامه یابد آسیب جدی به رشته های عصبی وارد و باعث بروز یک بیماری شبیه به ام اس می گردد.
حتما بخوانید: فواید کپسول های امگا 3 برای بدن چیست و چه میزان باید مصرف شوند؟
ویتامین B12 نقش مهمی در شکل گیری گلبول های قرمز خون ایفا می کند کمبود آن موجب شده گلبول های قرمز در شکل و اندازه مناسب تولید نشوند و در نتیجه قادر نخواهند بود اکسیژن را به درستی از ریه ها به سایر سلول های بدن انتفال دهند و به دنبال آن علایم کمبود اکسیژن مانند خستگی، سرگیجه، سردرد و بی حالی بروز می کند.
سایر علایم کمبود ویتامین B12کم خونی، ضعف و خستگی مفرط، افسردگی، یبوست، بی اشتهایی، آسم و تنگی نفس، کاهش حجم اسپرم و ناتوانی جنسی در مردان از سایر علایم کمبود ویتامین B12 می باشند.
گیاه خواران در معرض جدی کمبود این ویتامین می باشند زیرا ویتامین B12 فقط در منابع غذایی حیوانی یافت می شود، افرادی که مبتلا به مشکلات گوارشی بوده نیز در معرض کمبود آن قرار دارند.
سایر عواملی که سطح این ویتامین را در بدن کاهش می دهند عبارتند از مصرف برخی داروها از جمله آنتی بیوتیک‌ها، متفورمین (داروی دیابت)، نکسیوم (دارویی است برای کنترل اسید و رفلاکس معده)، آسپرین، وارفارین و قاعدگی های سنگین و طولانی در خانم ها.
مقدار توصیه شده برای مصرف روزانه این ویتامین برای افراد بالغ 2.4 میکروگرم و برای کودکان 1 میکروگرم است.
بهترین منابع غذایی ویتامین B12مقدار ویتامین B12 موجود در 85 گرم جگر گاو 60 میکروگرم، ماهی ساردین 7.6، گوشت راسته 1.5، ماهی تن 2.5، پنیر خام 1.5، گوشت بره 2.07، شیر خام و محلی 1.1، یک عدد تخم مرغ بزرگ 0.44 و ماهی سالمون 1.1 میکروگرم است.
حتما بخوانید: شامپوهای ضد ریزش مو چقدر در جلوگیری از ریزش موها موثر می باشند؟
فواید مصرف کافی ویتامین B12
ویتامینB12 کمک به تبدیل فولات (اسید فولیک) از شکل ذخیره در کبد به حالت فعال و قابل استفاده می کند، اسید فولیک برای تولید دی ان ای (DNA) و سلول های جدید مورد نیاز است.
برخی از محققین تصور می کنند یکی از علل سرطان آسیب به DNA سلول ها است، دی ان ای به عنوان هسته مرکزی هر سلول است و اطلاعات ژنتیکی از قبیل شکل، وظیفه، طول عمر و سایر ویژگی های هر سلول در آن ذخیره و زمانی که سلول جدید تولید می شود این اطلاعات نیز منتقل می گردند.
آسیب به دی ان ای سبب می شود سلول های جدید غیر طبیعی شکل بگیرند که به آن ها سلول های سرطانی گویند. یک تحقیق نشان می دهد زنان میانسالی که دارای سطح پایین از ویتامین B12 بوده دو برابر بیشتر در خطر ابتلا به سرطان سینه می باشند.
حتما بخوانید: نقد و بررسی پر فروشترین محلول های ضد ریزش مو در ایران
مصرف کافی اسید فولیک و ویتامین B12 از آسیب به DNA جلوگیری و کمک می کنند سلول های جدید سالم و طبیعی شکل بگیرند.
سلامت مغز: کمبود ویتامین B12 ریسک ابتلا به آلزایمر را 2 برابر می کند، ویتامین B12 کمک به کاهش میزان یک اسید آمینه در خون بنام هموسیستئین می کند، میزان بالای هموسیستئین موجب التهاب در اندام های بدن از جمله قلب و مغز می گردد و به عنوان یکی از عوامل مهم در بروز بیماری های قلبی و آلزایمر شناخته می شود.
این ویتامین برای عملکرد صحیح مغز و حافظه نیز ضروری است و مصرف میزان کافی از آن کمک به تقویت حافظه و بهبود هوشیاری و تمرکز می کند.
پیشگیری از افسردگی و افزایش شادمانی: یک تحقیق وسیع نشان می دهد بیش از 30 درصد از افراد مبتلا به افسردگی از کمبود ویتامین B12 رنج می برند. ویتامین B12 برای تولید یک انتقال دهنده عصبی که مسئول تنظیم خلق و خوی انسان است مورد نیاز می باشد به همین دلیل مصرف غذاهای حاوی ویتامین B12 کمک به کاهش اضطراب، افسردگی و افزایش انرژی، حس شادمانی و ثبات خلق و خوی می کند.
حتما بخوانید: عوارض قرص ضد بارداری چیست؟ ریزش مو و سایر خطرات آنرا بشناسید!
تشخیص کمبود ویتامین B12
میزان این ویتامین را می توان از طریق آزمایش خون بررسی نمود تا در صورت نیاز زیر نظر پزشک از آمپول و یا مکمل های غذایی آن استفاده شود.
به گیاه خواران و افراد بالای 50 سال توصیه می شود سالی یکبار این آزمایش را انجام دهند.
نام لاتین آزمایش: Vitamin B12
برای این آزمایش نیازی به ناشتا بودن نمی باشد اما باید 15 روز قبل از انجام آن مصرف مکمل های ویتامینی را قطع کنید.
